Zdrowie publiczne

Zdrowie publiczne to dyscyplina medyczna zajmująca się zapobieganiem chorobom wśród populacji. Zakres jej działania obejmuje:
  • kontrolę chorób zakaźnych,
  • higienę środowiska,
  • promowanie aktywności fizycznej,
  • tworzenie, organizację służb medycznych i pielęgniarskich zajmujących się wczesną diagnostyką oraz profilaktyką chorób,
  • oświatę dotyczącą zasad higieny osobistej,
  • walkę z nałogami, a także dyskryminacją,
  • rozwijanie standardów życia umacniających zdrową egzystencję.
Czynności te opierają się na współodpowiedzialności i zjednoczeniu, ktzdrowie publiczneóre skierowane są na utrzymanie oraz poprawę stanu zdrowia całego społeczeństwa. W związku z tym zmniejsza się liczba zachorowań oraz zgonów.
Zdrowiem publicznym można także określić wysiłek społeczeństwa na rzecz promowania, przywracania i ochrony zdrowia.
Już Hipokrates mówił o znaczeniu czynników środowiskowych na zdrowie jednostek. Państwo oferuje swoim obywatelom programy, świadczenia i instytucje, które zajmują się zapobieganiem chorobom i spełnianiem potrzeb zdrowotnych społeczeństwa jako całości.
Zdrowie publiczne stanowi fundament i potęgę kraju. Konstytucje większości krajów odnoszą się do utrzymania zdrowia obywateli jako jednego z głównych obowiązków państwowych. Na arenie międzynarodowej to właśnie zdrowie publiczne jest problemem najczęściej poruszanym przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Na szczeblu państwowym zdrowiem, stanowiącym dobro społeczne, zajmują się specjalnie organy jak na przykład Ministerstwo Zdrowia w Polsce (opracowuje ono regulacje prawne dotyczące opieki medycznej).
System ochrony zdrowia jako dobra ogólnospołecznego daje państwu bezpieczeństwo zdrowotne i opiera się przede wszystkim na zapewnieniu obywatelom pełnego spektrum świadczeń zdrowotnych.
Zadaniami zdrowia publicznego są:
  • monitorowanie stanu zdrowia społeczeństwa,
  • określenie potrzeb zdrowotnych danej ludności,
  • zapobieganie rozprzestrzenianiu się chorób, głównie zakaźnych,
  • identyfikacja oraz eliminacja czynników ryzyka zdrowotnego (w miejscu nauki, pracy, zamieszkania),
  • profilaktyka urazów i wypadków,
  • zapewnienie kompleksowej pomocy ofiarom klęsk żywiołowych, katastrof,
  • promowanie zdrowego stylu życia,
  • kształcenie oraz doskonalenie zawodowe lekarzy, personelu medycznego,
  • kontrola zagrożeń środowiska i zapewnienie nadzoru epidemiologicznego,
  • ocena sytuacji zdrowotnej kraju w porównaniu z innymi państwami,
  • analiza wyzwań, zagrożeń wynikających z procesu globalizacji,
  • obserwacja i nadzór jakości świadczeń medycznych,
  • monitorowanie przestrzegania zasad bioetyki zawodowej oraz praw pacjenta,
  • zapewnienie jednolitych regulacji prawnych zasad orzecznictwa lekarskiego, systemu organizacji zdrowia i ekonomii zdrowia.
Wszystkie wymienione wyżej funkcje finansuje się z budżetu państwa.
Interdyscyplinami zdrowia publicznego są:
  1. ochrona zdrowia,
  2. promocja zdrowia,
  3. profilaktyka,
  4. opieka zdrowotna,
  5. metafilaktyka,
  6. czynniki ryzyka,
  7. epidemiologia,
  8. polityka zdrowotna,
  9. zachowania i potrzeby zdrowotne,
  10. determinanty zdrowia.